İzmir’de İZBETON ve kooperatiflere yönelik operasyon kapsamında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan iç denetim raporları ortaya çıktı. 18 Nisan 2024 tarihinde Belediye Başkanı Cemil Tugay tarafından istenen raporlarda çok sayıda usulsüzlük olduğu tek tek belirlendi.
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Bürosu ile Organize Suçlar Bürosu'ndan Sorumlu Başsavcı Vekili Necati Kayaközü koordinasyonunda yürütülen soruşturma kapsamında, İZBETON şirketi ve kooperatiflere yönelik 1 Temmuz'da belirlenen 157 şüpheliye yönelik operasyon düzenlendi.
60 ŞÜPHELİ TUTUKLANMIŞTI
Aralarında eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu, İZBETON eski Genel Müdürü Heval Savaş Kaya gibi isimlerin de bulunduğu 137 şüpheli gözaltına alındı. Adliyeye sevk edilen 99 kişiden Tunç Soyer, Şenol Aslanoğlu ile Heval Savaş Kaya dahil toplam 60 kişi tutuklandı. Operasyon kapsamında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay'ın belediye içerisindeki denetim birimine kendinden önceki dönemle ilgili incelemeler yaptırdığı ve düzenlenen raporların geçen 24 Haziran tarihli belgeyle savcılığa bildirimde bulunulduğu öğrenilmişti. O raporların detayları ortaya çıktı. Hazırlanan raporların Tugay'ın oluruyla savcılığa gönderildiği de belirlendi.
SEVKİYAT YOK AMA ÖDEME VAR
Hazırlanan raporlarda birçok usulsüzlüğün tespit edildi. Belediye tarafından İZBETON A.Ş'ye il sınırları içindeki ulaşım yollarında asfalt kaplama, yol ve inşaat bakım-onarım işleri kapsamında aralık hak edişinde fiyat farkı ve ek fiyat farkı dahil toplam 2 milyon 925 bin 659 lira tutarında yersiz ödeme yapıldığı, yapılmış gibi gösterilen 7 bin 812 metrekare kilit parke sevkiyatı nedeniyle 350 bin 723 lira yersiz ödeme yapıldığı raporda belirtildi. Öte yandan, gerçekleşmeyen sevkiyatlar için ek fiyat farkı dahil 516 bin 036 lira ödendiği ifade edildi. Bir başka gerçekleşmeyen kilit parke sevkiyatı daha olduğu, bu sebeple belediye tarafından 5 milyon 779 bin 655 lira, İZBETON tarafından ise söz konusu firmaya 2 milyon 785 bin 800 lira tutarında yersiz ödeme yapıldığı vurgulandı. 2021-2024 yılları arasını kapsayan bir inceleme de ise, 20 milyon 248 bin 974 liralık yersiz ödeme yapıldığı saptandı
KAMU ZARARINA NEDEN OLDU
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen '2023 ve 2024 Yılı İş Makineleri ve Kara Taşıtları Kiralanması Hizmeti Alımı' ihalelerine ilişkin hak edişlerde görev alan kontrol heyeti üyelerinin, görevlerini mevzuata uygun şekilde yerine getirmedikleri ve bu nedenle kamu zararı oluşmasına sebep oldukları da iç denetim sonucunda tespit edildi. Toplamda yaklaşık 1,7 milyon lira tutarında fazladan ödeme yapıldığı belirlendi. İZBETON'un 2023 ve 2024 yıllarında gerçekleştirdiği iş makinesi, araç kiralama ve nakliye hizmet alım ihalelerine aynı araçların hem iş makinesi hem de nakliye hizmet alımlarında hak edişlerde tekrar yer alması nedeniyle toplam 3 milyon 683 bin 392 lira mükerrer ödeme yaptığı vurgulandı. Bu mükerrer ödemelerin bir kısmının, İZBETON'un yüklenicisi olduğu İzmir Büyükşehir Belediyesi ihalelerinde de görüldüğü ve belediye tarafından İZBETON'a 1 milyon 712 bin 118 lira fazladan ödeme yapılmasına neden olduğunun altı çizildi. Bunun yanı sıra, 'İki Ay Süreli İş Makinesi ve Araç Kiralama Hizmeti Alımı' kapsamında hak ediş cetvellerine eklenen bazı araçların gerçekte hiçbir işte çalışmadığına dair somut bir veri bulunmamasına rağmen ödeme yapıldığı, bu durumun da 4 milyon 214 bin 676 lira yersiz ödemeye yol açtığı tespit edildi.
HARCAMALARIN KDV dahil 3 bin 492 liralık bölümünün 'harcama bedeli', KDV dahil 1 milyon 366 bin 032 liralık bölümünün 'organizasyon bedeli', KDV dahil 2 milyon 203 bin liralık bölümünün 'otel konaklama bedeli', KDV dahil 1 milyon 356 bin 756 liralık bölümünün 'yemek gideri', KDV dahil 62 bin liralık bölümünün 'yurt dışı uçak bileti' ve KDV dahil 945 bin 786 liralık bölümünün 'yurt içi uçak bileti' bedelinden oluştuğu tespit edildi. Bu faturaların 4 milyon 44 bin 293 liralık kısmının ise Barhan Turizm Organizasyon Danışmanlık Fuarcılık Ltd. Şti.'ne ait olduğu belirlendi.
Öte yandan harcamaların yarısından fazlasının seyahate bağlı kalemler (uçak bileti, konaklama, yemek) olduğu ve bu harcamaların büyük bölümünün dönemin Genel Müdürü Heval Savaş Kaya tarafından bizzat yapıldığı ya da bilgisi dahilinde gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Ancak şirket içi düzenleme olan Personel ve İdari İşler Yönetmeliği'ne göre genel müdür tarafından yapılan bu tür seyahatler ve harcamaların her birinin şirket faaliyetleriyle ilgisinin açıkça belirtilerek Yönetim Kurulu'nun onayına sunulması gerekirken, bu yönde alınmış herhangi bir özel ya da genel yönetim kurulu kararının bulunmadığı tespit edildi
'11 FATURANIN ASLI İBRAZ EDİLEMEDİ'
2021-2024 yılları arasında şirket kayıtlarında yer alan seyahat, konaklama, yemek, uçak bileti ve organizasyon harcamalarına ilişkin yapılan inceleme sonucunda bazı usulsüzlükler ve eksiklikler tespit edildi. İncelemede, nitelikleri aynı olmasına rağmen bazı harcamaların 740 No'lu Hizmet Üretim Maliyetleri Hesabı altında, diğerlerinin ise 770 No'lu Genel Yönetim Giderleri Hesabı altında açılan hesaplara kaydedildiği görüldü.
NE BELGE NE BİLGİ VAR
BU kapsamda, toplam tutarın KDV hariç 6 milyon 534 bin lira olduğu belirlendi. Harcamalar içinde, toplam tutarları KDV dahil 5 milyon 937 bin 136 lira olan 129 adet faturanın bulunduğu tespit edildi. Ancak bu faturalara ait yevmiye fişlerinde, söz konusu ödemelerin şirket faaliyetleriyle ilgisini ortaya koyan herhangi bir belge veya açıklayıcı bilgiye rastlanmadığına değinildi. Faturaların yalnızca arka yüzlerinde Genel Müdür, Genel Müdür Vekili ve Genel Müdür Yardımcısı tarafından atılmış imza veya paraflar yer aldı ve bu doğrultuda ödeme talimatı verildiği anlaşıldı. Toplamı KDV dahil 3 milyon 989 bin 879 lira olan 107 fatura arkasındaki imza veya parafın dönemin Genel Müdürü Heval Savaş Kaya'ya, toplamı KDV dahil 835 bin 083 lira olan 9 faturanın dönemin Genel Müdür Vekili Hüseyin Şimşek'e ve toplamı KDV dahil 28 bin 524 lira olan 2 faturanın Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Alphan Bozan'a ait olduğu tespit edildi. Öte yandan, toplamı KDV dahil 983 bin 649 lira olan 11 adet faturanın aslı ibraz edilemediğinden dolayı, bu ödemelerin kimin talimatıyla yapıldığının belirlenemediği kaydedildi.
CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI'NDAN KAMU DAVASI
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan dün yapılan açıklamada, İZBETON A.Ş. eski Genel Müdürü Heval Savaş Kaya hakkında iki ayrı soruşturmadan kamu davası açıldığı duyuruldu. Gerçekleştirilen hizmet işleri ihalesinde edimin ifasına fesat karıştırmak suçu yönünden yapılan soruşturmada, Kaya'nın yanı sıra Buca Belediye Başkan Yardımcısı Engin Güzel ve Bayraklı Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Mert Hanifi Yılmaz olmak üzere 30' u tutuklu 56 şüpheli hakkında kamu davası açıldığı belirtildi.
Kaynak: Yeni Asır